Tijdens onze vakantie in Spanje in april 2012 was ’s morgens een mooie ondergaande maan, de zon kwam op en de Maan ging onder, de volgende dag stond de maan een stukje verder en was niet meer zo oranje.
Volle maan is een van de schijngestalten van de maan waarbij de maan, vanaf de zon gezien, zich aan de andere zijde van de aarde bevindt. Het verlichte oppervlak van de maan is dan vanaf de aarde volledig te zien. Dit is dus de enige gestalte van de maan die geen schijn is.
Enkel bij volle maan kan een maansverduistering voorkomen. In dat geval bevindt de maan zich in de schaduw van de aarde. Er doet zich echter niet tijdens elke volle maan een verduistering voor, omdat de maan zich meestal iets boven of onder de ecliptica (het vlak waarin de aarde rond de zon draait) bevindt.
Volle maan is niet altijd het beste moment om astronomische observaties te doen; het licht van de maan is fel en overtreft het licht van sterren. Ook de maan zelf is niet optimaal waar te nemen bij volle maan, door het ontbreken van schaduwen zijn kraters en maangebergten slecht te herkennen.
De traditionele Chinese kalender is gebaseerd op de fasen van de maan. Het midherfst festival valt op de volle maan van de achtste maand. Het lantaarnfestival valt op de eerste volle maan van het jaar. Er wordt door religieuze Chinezen ritueel geofferd tijdens volle maan.
De islamitische kalender is evenals de joodse kalender ook een maankalender. Het islamitische jaar telt 12 maanmaanden en is daardoor ongeveer 11 dagen korter dan het zonnejaar. Dit houdt in dat de islamitische jaartelling langzaam inloopt op de gregoriaanse kalender.
Ook enkele christelijke feestdagen worden aan de hand van de volle maan bepaald. Zo wordt Pasen gevierd op de eerste zondag na de eerste volle maan in de lente.
In het hindoeïsme en het boeddhisme gebruikt men de hindoe maankalender als leidraad in het religieuze leven en de bepaling van de feest- en gedenkdagen.
Invloed
Rond nieuwe maan en volle maan worden de getijdenbewegingen versterkt omdat de maan en de zon op één lijn staan. Dit verschijnsel wordt springtij genoemd.
Bijgeloof en folklore
Het beeld van wolven die huilen naar de volle maan is bekend. De daarvan afgeleide huishonden reageren op volle maan en zijn soms onrustiger dan anders. Ook kinderen kunnen een dag voor en tijdens volle maan erg druk/onrustig zijn, net zoals vlak voor een storm. Dit zijn subjectieve observaties die niet door iedereen worden onderschreven (niet-ouders?). In 2011 bevestigde een wetenschappelijke publicatie wel een potentieel gevaar van volle maan: de eerste dagen na volle maan zijn de avonden donkerder, waardoor mensen een groter risico lopen om gedood te worden door een leeuw. De heldere nachten voor volle maan belemmeren daarenboven de jacht van de leeuwen, waardoor ze na volle maan bovendien hongeriger zijn. De onderzoekers zien in deze vaststelling een mogelijke reden voor het bijgeloof rond volle maan.
Een weerwolf is in de mythologie een mens die bij volle maan de gedaante van een wolf kan aannemen.
Symbool voor de vrouwelijke Triade, met in het midden volle maan
Volksverhalen doen de ronde waarbij de tot de verbeelding sprekende volle maan wordt gecombineerd met bijvoorbeeld witte wieven.
Diverse kruiden die gebruikt worden in bijvoorbeeld homeopathie dienen bij voorkeur bij volle maan geplukt te worden om de maximale werkzaamheid te verkrijgen.
Verder kan de weersgesteldheid specifiek na een volle maan omslaan. Een droge periode gaat over in een van frequente regenval.
In China speelt de volle maan een belangrijke rol. Als het één keer volle maan is geweest na de geboorte van een gezond kind, wordt er een feest georganiseerd door de familie omdat het nu uit de gevarenzone is.